To było bardzo poruszające spotkanie. Sokólski Ośrodek Kultury zaprosił w sobotę 18 lutego 2023 r Bożenę Bednarek i Dorotę Ostrożańską ze 100-lecia Kobiet – autorki albumu pt. „Kobieta Sybiru. Prawo do pamięci” oraz dobrego ducha całego przedsięwzięcia projektowego Jolantę Wołągiewicz by porozmawiać o powstawaniu wspomnianej publikacji.
Chociaż odnosimy wrażenie, że to jednak my zostaliśmy zaproszeni przez autorki do wspólnego powrotu do świata granicznych przeżyć walczących o przetrwanie na zesłaniu Sybiraczek.
Sam album, jak czytamy we wstępie „zrodził się z potrzeby usłyszenia, udokumentowania i uczczenia świadectw kobiet Sybiraczek – deportowanych i represjonowanych więźniarek, zesłanek i łagierniczek”.
Autorki przywitała Barbara Maj, dyrektor Sokólskiego Ośrodka Kultury wraz z Agnieszką Kozakiewicz, kierownik działu artystycznego.
Ogromne emocje wśród oglądających wywołał zaprezentowany film, o tym samym tytule, przywołujący retrospekcje autorów i autorek, których historie rodzinne lub wiersze znalazły się w albumie. Przewijający się niemal przez wszystkie wspomnienia temat dojmującego i wszechobecnego głodu ściskał za gardło.
Samo spotkanie miało wiele wątków i formułę otwierającą – autorki zachęcały do gromadzenia i zapisywania wspomnień rodzinnych, sąsiedzkich związanych ze zsyłką, podkreślały wielokrotnie jak ważna jest PAMIĘĆ, bo dopóki ją zasilamy – „przeszłość nigdy nie jest martwa” /W. Faulkner/.
Przybliżona została również, bliska autorkom, definicja HERSTORII (ang. herstory) – historii opisywanej z perspektywy kobiet, ze szczególnym uwzględnieniem ich dziejowej roli. „Dziś wydawać by się mogło, że to głównie mężczyźni z bronią w ręku tworzyli historię. (…) To właśnie one [kobiety] walczyły o byt własnej rodziny, doświadczały głodu, przemocy, gwałtów i strachu o każdy dzień” – czytamy w albumie.
Wśród zaproszonych na spotkanie znalazła się sokólska Sybiraczka pani Krystyna Biziuk, która podzieliła się swoimi trudnymi wspomnieniami, z czasów kiedy jako 6-letnia dziewczynka z mamą i rodzeństwem w bydlęcym wagonie pokonywała drogę do odległego Kazachstanu, by spędzić tam aż 6 lat gwałtem odebranego dzieciństwa.
Obecna na spotkaniu była również sokólska poetka Leonarda Szubzda, której poruszający wiersz znalazł się w albumie, a autorska recytacja wywołała wzruszenie wśród obecnych.
Dziękujemy naszym Gościniom za wspólny refleksyjny czas, mamy nadzieję na dalszą współpracę, zwłaszcza, że autorki pracują nad serią wydawniczą na temat losów kobiety w łagrze i w getcie.
Dziękujemy serdecznie wszystkim za tak liczne przybycie i za wymianę myśli i wspomnień.
fot. Wojciech Panow
Sokólski Ośrodek Kultury
——
Album „Kobieta Sybiru. Prawo do pamięci” powstał w roku 2022 w ramach projektu realizowanego przez Stowarzyszenia Podlascy Seniorzy, 100-lecie Kobiet i Szukamy Polski, współfinansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich NoweFIO.
Link do albumu w PDF: https://podlaskisenior.pl/kobieta-sybiru-prawo-do-pamieci-album-pdf/
